Wyroki wydawane przez sądy nie zawsze są satysfakcjonujące dla którejś ze stron postępowania, dlatego też na gruncie polskiego prawa istnieje możliwość odwołania się od wyroku za pomocą apelacji. Warto jednak pamiętać, że aby apelacja była skuteczna, należy złożyć ją w określonym terminie i z zachowaniem wszelkich wymogów formalnych – to szczególnie ważne w kontekście faktu, iż terminy na wniesienie apelacji są z reguły dość krótkie.
Czym jest apelacja?
Najkrócej rzecz ujmując apelacja to odwołanie się od wyroku wydanego przez sąd, przy czym w polskim prawie procesowym stosuje się ją wyłącznie jako środek odwoławczy wobec wyroku wydanego przez sąd pierwszej instancji. Apelacja od wyroku składana jest do sądu drugiej instancji, co w praktyce oznacza, że od wyroków wydanych przez sąd rejonowy należy odwoływać się do sądu okręgowego, a od wyroków wydanych w pierwszej instancji przez sąd okręgowy apelację składa się do sądu apelacyjnego.
Co istotne, apelację wnosi się do sądu wyższej instancji za pośrednictwem sądu, który wydał zaskarżany wyrok. Termin na złożenie apelacji wynosi 2 tygodnie od otrzymania wyroku z uzasadnieniem, a jeżeli strona nie zgłaszała wniosku o uzasadnienie wyroku, wspomniane 2 tygodnie liczone są od daty upłynięcia terminu na zgłoszenie wniosku o uzasadnienie. W praktyce oznacza to, że jeśli strona nie zgłaszała wniosku o uzasadnienie wyroku, ma na złożenie apelacji 3 tygodnie od ogłoszenia wyroku.
Jak prawidłowo sporządzić apelację?
Apelacja musi spełniać wymogi stawiane pismom procesowym, tak więc powinna zawierać:
-
- precyzyjne oznaczenie sądu, do którego jest kierowana,
- dokładne dane stron (imiona, nazwiska lub nazwy) oraz ich pełnomocników i przedstawicieli ustawowych,
- oznaczenie rodzaju pisma oraz wyroku, którego dotyczy (koniecznie należy wskazać, czy zaskarżany jest cały wyrok, czy tylko jego część),
- przedstawienie zarzutów oraz ich uzasadnienie,
- nowe fakty i dowody, jeśli ich powołanie w postępowaniu prowadzonym przed sądem pierwszej instancji było niemożliwe lub jeśli konieczność powołania się na nie wynikła w terminie późniejszym,
- wniosek o zmianę albo uchylenie wyroku (konieczne jest określenie dokładnego zakresu zmian lub uchylenia),
- własnoręczny podpis strony (może to być podpis złożony przez ustawowego przedstawiciela lub pełnomocnika),
- wskazanie wartości przedmiotu zaskarżenia (wyłącznie w sprawach o charakterze majątkowym),
- wykaz załączników.
Jeżeli złożona apelacja nie jest kompletna, strona skarżąca zostanie wezwana do uzupełnienia braków w ciągu 7 dni. Co ważne, apelacja od wyroku zaocznego może zostać złożona wyłącznie przez powoda (pozwany odwołuje się od takiego wyroku wnosząc sprzeciw), natomiast apelacja od wyroku karnego może zostać złożona przez każdą ze stron (oskarżonego, prokuratora, oskarżyciela publicznego, oskarżyciela posiłkowego, oskarżyciela prywatnego i powoda cywilnego). Warto dodać, że oskarżyciel publiczny może złożyć apelację także na korzyść oskarżonego – prawo to nie przysługuje innym stronom postępowania.